คำแนะนำในการเก็บรักษาวัคซีน

การดำเนินการเมื่อพบความผิดปกติของวัคซีน
ในกรณีที่พบความผิดปกติของวัคซีน ขอให้เจ้าหน้าที่บันทึก Lot No. รวมทั้งจำนวนวัคซีนที่เกิดความผิดปกติแล้วรีบรายงานให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้รับทราบ รวมทั้งระงับการใช้วัคซีนนั้นไว้ก่อน ที่สำคัญคือ ขอให้เก็บรักษาวัคซีนที่มีปัญหานั้นไว้ในระบบลูกโซ่ความเย็น ณ สถานที่ที่พบความผิดปกติไว้ก่อน ไม่ควรรีบเก็บวัคซีน Lot ดังกล่าวส่งคืนมาสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด / สำนักงานควบคุมโรคติดต่อเขต / กรมควบคุมโรคติดต่อ ทั้งนี้ เพื่อรอเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องได้ไปตรวจสอบข้อเท็จจริง และให้คำแนะนำที่เหมาะสมต่อไป
เมื่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้รับแจ้งขอให้ตรวจสอบระบบลูกโซ่ความเย็นว่าวัคซีน Lot ดังกล่าวรับมาตั้งแต่เมื่อใด จ่ายไปที่ใดบ้างในปริมาณเท่าใด และวัคซีนหมดอายุเมื่อใด นอกจากนี้ขอให้ตรวจสอบสถานที่เก็บวัคซีนหรือสถานบริการแห่งอื่นด้วยว่ามีปัญหาเดียวกันหรือไม่
การดูแลรักษาตู้เย็นและการเก็บรักษาวัคซีน
ไม่เก็บวัคซีน ดีทีพี, ดีที, ทีที, ตับอักเสบบี, เจอี, เซรุ่มแก้พิษงูชนิดน้ำ, เตตานัส แอนตี้ท็อกซินในชั้นที่ใกล้กับช่องแช่แข็ง เพราะจะทำให้เย็นจัดจนทำให้วัคซีนแข็ง เมื่อวัคซีนแข็งแล้วจะเสื่อมคุณภาพไม่สามารถนำกลับมาใช้ได้อีก สำหรับชั้นบนใกล้ช่องแช่แข็ง ควรเก็บวัคซีน หัด, เอ็ม เอ็ม อาร์ และบีซีจี สำหรับโอพีวีให้เก็บในช่องแช่แข็ง
ไม่เก็บวัคซีนบริเวณฝาตู้เย็น เพราะบริเวณนี้อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงได้ง่าย
เรียงวัคซีนและน้ำยาละลายให้เป็นระเบียบ
เก็บวัคซีนที่เบิกใหม่ไว้ด้านใน และวัคซีนที่เบิกก่อนไว้ด้านนอก เมื่อเวลาต้องการใช้ก็หยิบวัคซีนเก่ามาใช้ก่อน
เก็บวัคซีนแยกชนิดไม่ปะปนกัน>
วัคซีนแต่ละแถวอย่าวางให้ชิดกัน ควรวางในถาดเจาะรู จะทำให้อากาศเย็นหมุนเวียนไปได้ย่างทั่วถึง
ในช่องแช่แข็งให้เก็บ ice packs และแช่ขวดใส่น้ำไว้ที่ชั้นล่างของตู้เย็น และฝาตู้เย็นเพราะจะทำให้อุณหภูมิภายในตู้เย็นคงที่ และเมื่อไฟฟ้าดับจะทำให้สามารถเก็บความเย็นไว้ได้ระยะหนึ่ง
สำหรับตู้เย็นที่มีแสงแดดส่องได้แนะนำให้ย้ายมาวางในบริเวณที่แสงแดดส่องไม่ถึง
ในการบันทึกอุณหภูมิตู้เย็นวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ควรตรวจสอบอุณหภูมิที่บันทึกว่าอยู่ในระดับอุณหภูมิที่เหมาะสม (2-8 องศาเซลเซียส) หรือไม่ ถ้ามีระดับต่ำกว่าหรือสูงกว่า 2-8 องศาเซลเซียส ควรมีการปรับปุ่ม thermostat ของตู้เย็นให้เหมาะสม หากปรับแล้วอุณหภูมิไม่เปลี่ยนแปลงควรพิจารณาส่งซ่อม โดยเร็วที่สุด